اما در مورد قسمت سوم یعنی مناسبات مردم متاسفانه ما به ناسیونالیسم نرسیده ایم . این نگرش وجود دارد که در حالت تمامیت ارضی ،به اندازه کافی به بهره کارخویش نمی رسد و تجزیه، زندگی بهتری برای او به ارمغان خواهد آورد. و این اندیشه خطرناک باعث می شود هر قوم به قوم دیگر اعتماد نداشته باشد و او را بیگانه می پندارد.
و در آخر در مورد مقوله چهارم یعنی نظام سیاسی می توان گفت که از گذشته دور تجربه بی اعتمادی در ارکان حکومتی ما نیز وجود داشته است به عنوان مثال تنها کتابی که از هندی به عربی ترجمه شده و به دربار خلفای اسلام راه یافته کتاب «السموم» بوده و این خود نشانه بی اعتمادی و احساس ناامنی پادشاهان به دربار خود و دغدغه یافتن راههای دفع خطر مسموم شدن پادشاه توسط نزدیکترین خویشانش می باشد.
این بی اعتمادی شاهان نسبت به اطرافیان خود بوده است که شاهان را به سمت خودکامگی و دیکتاتوری سوق می داد تا هر چه بهتر بتوانند بر اوضاع مسلط شوند و آتش فتنه را از همان ابتدا خاموش نمایند ولو به قهر و قتل. همانطور می توان ضرب عکس شاهان بر روی سکه را می توان نشان از رویگرانی و بی اعتمادی مردمان بر شاهان دانست.
در پایان از نمونه های بارز نهادینه شدن بی اعتمادی را در جامعه کنونی ایران را می توان در کاربرد مردمان از کلمه«انشا ا...» صرفه نظر از جنبه های مثبت آن که نشانگر اعتماد به خداوند یکتا و توکل به ذات مقدس است ، از طرف دیگر نشانگر حس بی اعتمادی شخص به دیگران و ترتیبات امور است.
در کل در طول چند سده گذشته در نظام سلطنتی ، حکام معمولا دارای خاستگاه اجتماعی پایینتر از شهروندان بوده اند. حکومتهای ایلیاتی نظیر حکومت غزنویان و سلجوقیان را که به «طغرل گرایی» حکومت کرده اند متعلق به طبقه بالایی از جامعه نمی داند. همچنین افرادی نظیر ستارخان و باقرخان که بعد از استبداد صغیر تهران را فتح کردند و جنبش مشروطه را نجات دادند. هسته اصلی شخصیت شان را لوطی گری و جوانمردی شان تشکیل می دهد نه قوه تفکر و یا فرهیخته بودنشان. برای چنین پیشروانی حمل مفاهیمی چون دموکراسی به درستی مقدور نمی باشد. که در این حالت گرایش طبیعی به سمت شکل سنتی حکومت پیش می رود. در حالی که در اروپا جز در مقاطع کوتاهی همواره نخبه ها و فرهیختگان بوده اند که طلایه دار جنبشهای اجتماعی چون انقلاب فرانسه بوده اند.
خلاصه ای از سخنان دکتر حاتم قادری در دانشگان شهیدبهشتی از روزنامه شرق
0 comments:
Post a Comment